Wat is Bokeh? - 4 Fotografie Tips

Bokeh is een term die veel fotografen gebruiken, maar wat is bokeh eigenlijk? Bokeh is een soort vakjargon voor fotografen en stamt af van het Japanse woord ‘boke’, dit betekend ‘onscherpte’.

Bokeh wordt dus gebruikt om de kwaliteit van de onscherpte van een foto uit te drukken, ja je leest het goed, de kwaliteit van de onscherpte.

Bokeh fotografie is een fotografievorm waar wordt geëxperimenteerd met onscherpte. Het contrast tussen scherpte en onscherpte kan een onderwerp mooi naar voren laten komen. Het scherptegebied is het deel van de foto welke scherp wordt weergegeven, dit is meestal het voorwerp op de voorgrond. De scherptediepte bepaald de mate van onscherpte in een afbeelding, in de bokeh fotografie is een kleine scherptediepte wenselijk aangezien dit zorgt voor onscherpte. Bij bokeh fotografie wordt er dus gespeeld met het scherptegebied en de scherptediepte.

Wanneer we praten over een rustige bokeh dan wordt er meer vaagheid bedoeld. Hierbij is een deel of één specifiek onderwerp scherp weergegeven en het overige deel van de foto wordt wazig weergegeven. Een rustige bokeh heeft een rustige achtergrond, dit wil zeggen dat de kleuren en vormen van de achtergrond feilloos in elkaar over lopen zonder afleiding van het onderwerp.

Een onrustige bokeh wordt vaak minder gewaardeerd dan een rustige bokeh. Onrustige bokeh kent ook contrast tussen scherpte en onscherpte, hierbij lopen deze echter nog niet zo feilloos in elkaar over als bij een rustige bokeh. Bij een onrustige bokeh trekt het onscherpe deel nog veel aandacht van het hoofdonderwerp af in tegenstelling tot een bokeh met een rustige achtergrond.

Wat is het Bokeh effect?  

Bokeh wordt dus gebruikt om de mate en kwaliteit van onscherpte in een foto aan te duiden. Wat is dan het Bokeh effect? Wanneer lichtpunten worden gefotografeerd buiten het scherptegebied dan veranderen deze in vervaagde cirkels, zoals is te zien op de onderstaande afbeelding. Dit noemen we het bokeh effect. Het bokeh effect stelt fotografen instaat om hun creativiteit de vrije hand te geven, hierdoor kunnen heel bijzondere beelden ontstaan.

Om je te helpen bij het maken van foto’s met het bokeh effect hebben we de volgende tips voor je opgesteld:

                    Dit soort bokeh bollen worden vaak bedoeld met het bokeh effect.

Tip 1: Werk met de juiste scherptediepte

Om te fotograferen met het bokeh effect is een kleine scherptediepte van belang. Een kleine scherptediepte zorgt namelijk voor een wazige, rustige achtergrond. Maar welke camera effecten zorgen dan voor een kleine scherptediepte?

Door te fotograferen met een groot diafragma (klein F-getal) krijg je een kleine scherptediepte.

Een goed afgesteld diafragma mag dan wel de belangrijkste factor voor de scherptediepte zijn, het is zeker niet de enige. Naast het diafragma is de grootte van de sensor van je camera van belang, een grote sensor geeft een kleinere scherptediepte. Over het algemeen hebben spiegelreflexcamera’s de grootste sensoren. Bij macrofotografie fotografeer je op kleine afstand van je onderwerp, net als fotograferen met meer zoom zorgt ook dit voor een kleine scherptediepte.

Een kleine scherptediepte zorgt dus voor de kenmerkende rustige achtergrond van bokeh fotografie. Met een rustige, wazige achtergrond worden lichtpunten een soort vervaagde cirkels. Bij deze kleine scherptediepte worden lichtpunten buiten het scherptegebied een soort vervaagde cirkels, deze vervaagde cirkels noemen we bokeh bollen. Deze bokeh bollen worden vaak bedoeld wanneer er gesproken wordt over het bokeh effect.

Tip 2: Maak gebruik van lichtpunten

Lichtpunten kun je vinden op meer plekken dan je denkt, echter is het een kwestie van deze goed in je compositie opnemen. Alle lichtbronnen kunnen als lichtpunten worden gebruikt, mits deze niet te groot zijn. De lichtpunten voor het bokeh effect kun je ook vinden op licht weerkaatsende materialen zoals glas, metaal of water. 

Wanneer je de bokeh bollen fotografeert is het belangrijk om de juiste lichtrichting te kiezen. Een lichtpunt van een oorspronkelijke lichtbron kan vanuit alle richtingen worden gefotografeerd. Het bokeh effect van een reflecterend lichtpunt kan echter flink verschillen afhankelijk van de lichtrichting. Probeer bij bokeh fotografie van een reflecterend lichtpunt daarom altijd verschillende lichtrichtingen om het mooiste bokeh effect te vinden.

                   Het water weerkaatst licht waardoor bokeh bollen ontstaan.

Tip 3: Zoek de juiste afstand en het juiste standpunt

De afstand is dus van invloed op de scherptediepte. Fotograferen op kleine afstand resulteert in een kleine scherptediepte (grote onscherpte). In de bokeh fotografie is de afstand tussen het onderwerp en de achtergrond ook van belang. Een afbeelding gemaakt met veel ruimte tussen het onderwerp en de achtergrond heeft een veel rustigere achtergrond dan een afbeelding met het onderwerp en de achtergrond dicht op elkaar.

Als je de lichtpunten en de juiste lichtrichting hebt gevonden zoek je een standpunt met de juiste afstandsverhouding tussen het onderwerp en de achtergrond. Het standpunt bepaald uiteindelijk hoe deze factoren worden vastgelegd.

Meer leren over de functies van je camera en over het opstellen van een compositie?

Het bokeh effect bij een ruime afstand tussen onderwerp en achtergrond.

Tip 4: Creatieve camera effecten

Het bokeh effect maakt het mogelijk om creatieve beelden te schieten. Je kunt bijvoorbeeld zelf een compositie opstellen met kerstlichtjes of licht weerkaatsende materialen. Wanneer je even genoeg hebt van de bokeh bollen en deze wel eens in een andere vorm wilt zien kun je gebruik maken van een filter, zoals de Cokin Filter P056. Dit filter verandert de camera effecten, de bokeh bollen krijgen namelijk de vorm van een ster. Bekijk hier alle filters.

Neboweb is jouw fotospecialist

Ik hoop jullie vandaag iets te hebben geleerd. Als je nog vragen hebt over bokeh of iets anders met betrekking tot fotografie ben je van harte welkom in één van onze vestigingen. Wil je je vaardigheden als fotograaf naar een hoger niveau tillen? Bekijk dan eens onze fotografie workshops!