Wat is diafragma in fotografie?

Bij fotografie zijn een aantal zaken zeer belangrijk. Denk aan de keuze van de fotocamera: je kunt kiezen uit diverse modellen als spiegelreflexcamera, compactcamera of systeemcamera. Vervolgens heb je nog de keuze uit diverse objectieven al of niet met uv filter voor je camera en ook niet onbelangrijk is het merk fotocamera.
Daarna krijg je de diverse vormen binnen fotografie, elk met haar eigen technische bijzonderheden. Bij sportfotografie is de afstelling niet te vergelijken met macrofotografie. Toch is er bij alle vormen en disciplines een terugkerend item: de jargon. Een van technische kreten welke je regelmatig voorbij hoort komen binnen fotografie is diafragma. Maar wat is nu diafragma bij fotografie?

Wat is diafragma

Ieder vakgebied heeft haar eigen jargon. Het is helemaal niet vreemd dat er kruisbestuiving ontstaat, omdat bepaalde woorden worden ontleend uit andere (vak)gebieden. Daarin is fotografie absoluut geen uitzondering. Diafragma is een bekend begrip, maar wat is nu diafragma in fotografie? Het diafragma zit in de lens van je fotocamera. Het bestaat uit meerdere lamellen die in een ronde vorm over elkaar heen liggen en hiermee bepaal je de hoeveelheid licht die je door wilt laten. Een groot diafragma wordt aangegeven met een laag diafragmagetal. Bij een diafragmastand van  F/1.4 is de opening dus groter dan bij F/8.0. Dit is universeel en is dus niet anders dan bijvoorbeeld het diafragma bij een Canon camera. Wil je werken met diafragma voorkeuze, dit houdt in dat je zelf het diafragma kiest en de camera automatisch hier de juiste sluitertijd bij zoekt, dan kies je voor de A- of Av-stand op het draaiknop die vaak boven op je camera zit.

De werking van het diafragma

Wat gebeurt er eigenlijk wanneer je het diafragma van je cameralens aanpast? Wanneer de lensopening groter is, een laag diafragma getal dus, dan komt er meer licht op je foto. Naast de hoeveelheid licht kan je met het diafragma ook de scherptediepte in je foto zelf bepalen. Dit gebruik je bijvoorbeeld bij het maken van een portretfoto of profielfoto waar de achtergrond dan wazig van is. Wanneer je kiest voor een  groot diafragma, dus een laag diafragma getal, dan zal alleen de voorgrond van je foto scherp zijn. Het is voor iedere beginnende fotograaf verstandig om hiermee te experimenteren. Hoe stel je diafragma in bij fotograferen? Maak bijvoorbeeld eens een foto met verschillende diafragmawaarden en zie het verschil. Wanneer je graag met de scherptediepte speelt komt dit het beste naar voren wanneer je de lens zoveel mogelijk in de tele stand gebruikt. Op deze manier leer je spelenderwijs hoe je diafragma gebruikt voor mooiere foto’s.

ISO-waarde bij fotocamera

De ISO-waarde geeft de lichtgevoeligheid van je beeldsensor aan. Voeger noemde we deze term ook wel asa. Een hoge waarde betekent dat de sensor veel meer licht opneemt. Een lage waarde levert vaak donkere beelden op. Met de huidige fotocamera kan je enorme hoge waardes gebruiken zonder dat dit echt afbreuk doet aan de kwaliteit van je foto.

De sluitertijd van je fotocamera

Met je sluitertijd kan je bepalen hoe lang er licht op de sensor valt. Hoe langer je sluiter openzet, een laag getal dus, komt er logischerwijs meer licht op je foto. Wanneer je de camera instelt op de sluitertijdvoorkeuze, deze zit vaak op de ronde knop aan de bovenkant van je camera, dan kies je de S- of de Tv-stand. In deze stand kies jij de sluitertijd en de camera het juiste diafragma.

Het nut van de sluitertijd

Bij langere sluitertijden is de kans groot dat er bewegingsonscherpte in je foto ontstaat. Vaak gebruiken we bij het fotograferen met een lange sluitertijd dan ook een statief voor je fotocamera. Door te kiezen voor een hele korte sluitertijd bevries je de beweging juist. Een snelle sluitertijd wordt vaak gebruikt bij het fotograferen van snelle onderwerpen. Je hebt dan wel goede lichtomstandigheden nodig.